Elazığ, 4000 yıllık geçmişiyle geniş bir yemek yelpazesine sahip olan, Oğuzlara kadar dayanan mutfak kültürü ile dikkat çeken bir yerdir. Harput Kalesi, Keban Barajı, Ulu Camii ve çok sayıda tarihi kalıntının yanı sıra, zengin mutfağıyla da tanınan Elazığ, ziyaretçilerine unutulmaz bir gastronomi deneyimi sunar. Bu yazıda Elazığ mutfağının öne çıkan lezzetlerini ve en meşhur tatlısını inceleyeceğiz.
Elazığ’ın Meşhur Tatlısı Dolanger Nedir?
Elazığ’ın meşhur tatlısı Dolanger, baklava kategorisinde yer alan şerbetli bir tatlıdır. Kat kat açılan yufkaların arasına dövülmüş ceviz veya fıstık konularak yapılan bu tatlı, sıcak şerbetle buluşturulduğunda enfes bir lezzet sunar. Dolanger, özellikle bayramlarda ve özel günlerde sıkça yapılan bir tatlıdır. Yapımı oldukça emek isteyen bu tatlı, Elazığ mutfağının incelikli ve zengin tatlı kültürünü yansıtır.
Elazığ’ın mutfak kültürü, tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisiyle şekillenmiştir. Bu zengin mutfak, et yemeklerinden tatlılarına kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. Elazığ’a yolu düşen herkesin, bu eşsiz lezzetleri tatması ve mutfağın zenginliğini keşfetmesi önerilir. Elazığ’ın yemekleri, sadece karın doyurmakla kalmaz, aynı zamanda tarih ve kültürle harmanlanmış bir deneyim sunar.
Orcik Nedir?
Elazığ’ın en meşhur tatlılarından biri olan orcik, cevizli sucuk olarak da bilinir. Orcik, üzüm şırası ile yapılan ve cevizlerin ipe dizilip bu şıraya batırılmasıyla hazırlanan bir tatlıdır. Üzüm suyu belirli bir kıvam alana kadar kaynatılır ve bu kıvama ulaşan şıraya cevizler batırılır. Cevizlerin iyice kaplanmasının ardından güneşte kurutulur. Bu işlem birkaç kez tekrarlandığında ortaya çıkan orcik, tatlı ve besleyici bir atıştırmalık olarak sofralarda yerini alır. Özellikle kış aylarında çerez olarak tüketilen orcik, enerji değeri yüksek bir besindir ve çeşitli vitaminler açısından zengindir.
Elazığ’da Ne Yenir?
Elazığ, mutfağı ile Türkiye’nin önemli gastronomi şehirlerinden biridir. Şehrin mutfağında et ve tahıl ağırlıklı yemekler ön plandadır. En meşhur yemeklerinden biri Harput Köftesi’dir. İnce bulgur, yağsız kıyma ve reyhan ile hazırlanan bu köfte, salçalı sos ile servis edilir ve enfes lezzetiyle damaklarda unutulmaz bir iz bırakır. Palu Tava da Elazığ mutfağının vazgeçilmezlerinden biridir. Çebiç eti ve biberin taş fırında pişirilmesiyle hazırlanan bu yemek, görüntüsü ve lezzetiyle unutulmazdır. Lobik Çorbası ise ince yeşil fasulyeden yapılır ve biraz yağlı olarak servis edilir. Bu çorba, özellikle kış aylarında iç ısıtan bir seçenektir. İşgene, Osmanlı Saray Mutfağı’ndan günümüze kadar gelmiş bir lezzettir. Tavuk eti, tandır ekmeği, soğan, maydanoz, salça ve yağ ile yapılan bu yemek, beyaz et tercih edenler için idealdir. Elazığ’a özgü bir diğer lezzet ise Patila’dır. Farklı iç malzemelerle hazırlanan bu gözleme türü, hamur işi sevenler için mükemmel bir alternatiftir.
Elazığ Mutfağı Türkiye’de Kaçıncı Sırada?
Ankara Ticaret Odası ve Ankara Patent Bürosu’nun yaptığı bir çalışmaya göre, Elazığ mutfağı, çeşitlilik açısından Türkiye’nin en zengin ikinci mutfağıdır. Gaziantep 291 çeşit yemek, tatlı ve içecekle birinci sırada yer alırken, Elazığ 154 çeşit lezzetle ikinci sırada bulunmaktadır. Bu sıralama, Elazığ’ın zengin ve köklü mutfak kültürünü ortaya koymaktadır. İç Anadolu 455 çeşit yiyecek ve içecekle ilk sırada yer alırken, Doğu Anadolu 425 çeşit ile ikinci sırada bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, Elazığ mutfağının ne kadar zengin ve çeşitli olduğunu gösterir.
Elazığ’da Gözlemeye Ne Denir?
Elazığ’da gözlemeye “Patila” denir. Patila, iç malzemesi olarak kıyma, patates, peynir veya patlıcan kullanılan, tavada ya da fırında pişirilebilen bir gözleme türüdür. En makbul patila ise odun fırınında pişirilenidir. Elazığ mutfağında hamur işleri önemli bir yer tutar ve patila, bu lezzetlerin en güzel örneklerinden biridir. Patila, özellikle kahvaltılarda ve çay saatlerinde sıkça tercih edilen bir lezzettir.